ارکستر مجلسی النور و الامل | از لودویگ فان بتهوون تا ابوبکر خیرات
ارکستر مجلسی النور و الامل کار خود را با گروهی 15 نفره از موزیسینهای نابینا آغاز کرد. سال 1972م خانم أمل فکری، عضو هیئت مدیره و مسئول امور خارجی النور و الامل اولین اجرای ارکستر مجلسی خارج از محیط انجمن را در خانهی اپرای قاهره به روی صحنه برد. بعد از این اجرا، گروه اجراهای دیگری در مدرسهها، دانشگاهها، هتلها، کلوپها و سفارتخانهها داشت تا اینکه در سال 1987، بار دیگر خانم فکری اولین اجرای نسل دوم موزیسینهای ارکستر شامل 30 نوازنده را در سالن تئاتر “دارالاوبرای المصریه”،بهترین سالن تئاتر قاهره در زمان خودش، به روی صحنه برد.
گردآوری و ترجمه: شمیم شاهرمردانی
سال 1988، فکری اینبار اولین اجرای ارکستر مجلسی را خارج از مرزهای مصرترتیب داد تا رویای خانم الاستقلال راضی ،بنیانگذار انجمن الانور و الامل، تحقق یابد.اولین سفرارکستر به آن سوی مرزها برای اجرای نسل دوم موزیسینها به اتریش و شهر رویاها وین، بود.در سال 2005 خانم فکری اولین اجرای خارجی را برای نسل سوم موزیسینها روی صحنه برد اینبار در كشور یونان و شهر ایزدبانوی خرد و جنگ، آتن.
از اولین سفر ارکستر مجلسی در 1988، فکری اجراهای بیشماری را در خارج از مصر برای گروه ترتیب داده و ارکستر النور و الامل، از خلال این اجراها شهرت و اعتباری بین المللی بدست آورده است.
تا به امروز، ارکستر مجلسی بیش از 25 اجرا خارج از مرزهای مصر داشته و در اروپا، آفریقا، کشورهای عربی، آسیا، کانادا و استرالیا به هنرنمایی پرداختهاست.
سالنها، تئاترها، مراکز فرهنگی، هتلهای پنج ستارۀ مشهور بسیاری در سراسر عالم تابحال شاهد اعجاز دستان زنان الانور و الامل بودهاند.
الانور و الامل در تمام کشورها مورد حمایت و تشویق بسیاری قرار گرفته و حاصل تلاشها و پشتکار بیوقفۀ آنها، موفقیتهای بسیاري در سطح جهانی است.
امروز، نسل چهارم ارکستر ، متشکل از کودکان مدرسهای، در حال آموزش است؛ نسلی که به نظر میرسد پا در جای پای نسلهای قبلی ارکستر الانور و الامل گذاشته، و باز هم قراراست افتخارآفرینی کنند. این موزیسینهای جوان تحسین و تشویق مخاطبان بسیاری را در قاهره برانگیختهاند و قلوب بسیاری را با هنرنمایی خود تسخیر کردهاند.
در طول این سالها ارکستر تبدیل به مشهورترین بخش انجمن النور و الامل شده است.چندین رهبر ارکستر تابحال دراین فعالیت ها مشارکت داشتهاند و ارکستر در طی بیست سال ابتدایی زیر نظر رهبر فقید خود، احمد ابوالعید، فعالیت داشته است.احمد ابوالعید روشها و تکنینکهایی را بسط و گسترش داد تا دختران نابینا را قادر سازد به عنوان یک ارکستر بدون نیاز به خواندن نتهای خط بریل و وابستگی به باتونِ-چوب میزانه رهبر ارکستر- رهبر ارکستربنوازند.از سال 2004 ارکستر به رهبری دکتر علی عثمان فعالیت داشته و او موزیسینها را به شکل حرفهای آموزش ميدهد و رهبری میکند.
ارکستر مجلسی نور و الامل را زنان و دختران نابینا با سنین مختلف،از دانش آموزان مدرسهای تا دانشجویان و فارغالتحصیلان موسیقی و با سطوح مختلف نوازندگی، تشکیل می دهند.این زنان و دختران میآموزند تا قطعات موسیقی مختص به ساز خودشان را جداگانه بنوازند و هفتهای دو بار به شکل گروهی این قطعات را در قالب گروهی تمرین کنند. نوازندههاي سازهاي زهي، بادي-چوبي، بادي-برنجي و كوبهاي چهاربخش سازهاي اركستر مجلسي را تشكيل مي دهند.
آنها در مصر برای طیف وسیعی از مخاطبان برنامه داشتهاند: مدرسهها ، دانشگاهها، سفارتخانهها ، تئاترها، سالنهای کنسرت، هتلها ، کنفرانسها، در خانهی اپرای قاهرهی مصر، و برای میهمانهاي مهمی از جمله ملکهها، همسر روسای جمهور و سران کشورها.
اجراها شامل قطعات و آثاری از موتسارت، بتهوون، ژرژ بیزه، فلیکس مندلسون، موریس راول، هنری پرسل، آرام خاچاتوریان، وبر، چایکوفسکی، ابوبکر خیرات، جمال عبدل رحیم ، ریاض السنباطی و دیگر آهنگسازان خارجی و مصری بودهاست.
يكي از اعضاي اركستر مجلسي مي گويد:” ارکستر مجلسی ما خوش شانس بود که آهنگساز برجستۀ سوئیسی-ایتالیایی، جان پی رو روربری، قطعه ای را به نام “swiss medley” بعد از اجرای ارکستر ما در سوئیس به طور خاص تنظیم کرد تا به عنوان مشارکت مکمل او به رپرتوار مجلسی در بزرگداشت و تقدیر از دستاوردهای ما و سطح بالای اجرای ما، باشد”.
الانور و الامل در سراسر جهان یگانه و یکتاست تنها ارکستر مجلسی در سطح جهان که به طور کامل از نوازندههای نابینا استفاده میکند، و طیف وسیعی از ژانرهای مختلف موسیقی از کلاسیک غربی تا موسیقی شرقی-اورینتال را پوشش میدهد.
دکتر سمحه الخویی با عشق، فداکاری وصبوری بی پایان از زمان تاسیس الانور و الامل به مدت 45 سال از لحاظ فنی روی بخش موسیقی موسسه، نظارت کامل داشته.دکتر ایناس عبدالدایم نوازندهی شهیر فلوت و رئیس خانهی اپرای قاهره، مسئولیت نظارت فنی را از سال 2008 تا بحال برعهده دارد.
زن جوانی در راهرو ایستاده و ویولون خود را برای نواختن کوک میکند، زنی در کنار ویولنسل اش ایستاده، دختری فلوت به دست نشسته و دیگری برای نواختن کلارینت آماده میشوند.بعضی از زنان سازها را روی لب یا روی شانههایشان میگذارند، برخی در حال نواختن ساز هستند و عدهای ساز خود را روی زمین گذاشته استراحت می کنند،گاهی با هم حرف میزنند و گاهی از ته دل میخندند.
انجمن تمام قطعات موسیقی را به خط بریل ترجمه کرده و دختران از سنین پایین میآموزند که چطور نتها را تنها با لمس کردن و با انگشت گذاری بخوانند.
موزیسینها تمام نتها را به خاطر میسپارند و رهبر ارکستر ضربها را میشمارد.در ادامه، نوازندگان روی شنوایی و شهود ذاتی خود تکیه میکنند تا برای اجرای گروهی هماهنگی لازم را به دست بیاورند.ارکستر مجلسی الانور و الامل احتمالا تنها ارکستری در جهان است که بدون رهبر ،به معنای واقعی کلمه ، روی صحنه می رود و زنان به زیبایی هنرنمایی می کنند،اجراهایی بی نقص، شگفت انگیز و برآمده از ژرفای روح و جان این فرشتگان نابینا.