گپ‌وگفت پیرامون موسیقی طرب | موسیقی محلی هرمزگان

موسیقی طرب نوعی موسیقی محلی استان هرمزگان است و در سرتاسر این استان از جمله سواحل شمالی، جزیره‌ها و دیگر نقاط آن، بیش از یکصد سال است که رواج دارد و می‌توان گفت یکی از قدیمی‌ترین فرم‌های موسیقی محلی در هرمزگان به شمار می‌رود.

مجله فرهنگی اورسی
موسیقی طرب موسیقی محلی هرمزگان

صحبت‌های آقای حجت حاجی‌زاده، پژوهشگر حوزه موسیقی استان هرمزگان در گفت‌وگو با هومن مالوک پیرامون موسیقی طرب:

وقتی در مورد موسیقی هرمزگان صحبت می‌کنیم، اکثر افراد یاد ناصر عبداللهی و ابراهیم منصفی می‌افتند، ولی تعداد کمی با موسیقی طرب آشنا هستند. موسیقی طرب نوعی موسیقی محلی استان هرمزگان است و در سرتاسر این استان از جمله سواحل شمالی، جزیره‌ها و دیگر نقاط آن، بیش از یکصد سال است که رواج دارد و می‌توان گفت یکی از قدیمی‌ترین فرم‌های موسیقی محلی در هرمزگان به شمار می‌رود. ساز اصلی و ملودیک این نوع موسیقی عود است و سازهای کوبه‌ای دیگر که مختص نواحی مختلف استان هستند در کنار این ساز قرار می‌گیرند.

owrsi · گپ‌وگفت پیرامون موسیقی طرب | موسیقی محلی هرمزگان

ریشۀ این سبک موسیقی به مهاجرت سیاه‌پوستان از زنگبار و مناطقی دیگر در شرق آفریقا و ورودشان به خلیج فارس برمی‌گردد و این جنس از موسیقی با فرهنگ و نواها و آواهای مناطق جنوبی به‌خصوص قشم و بندرعباس عجین شده است.

در طول این سال‌ها نوازنده‌ها و خواننده‌های مطرحی از این منطقه، قشم و ساحل غربی هرمزگان این موسیقی را به اوج خود رسانده‌اند. در جزیرۀ قشم، علی محبوب و محمد منصور دو اسطورۀ این موسیقی محلی هستند و در بندرعباس هم اسطوره‌هایی مثل علی حبیب‌زاده و حسین وفادار و مرشد میررستمی، صالح آتون و سایرین بودند که کارهای زیادی در این سبک موسیقی انجام داده‌اند. فرم طرب بیشتر در محافل و مجالس و در میان مردم عادی شهرها و روستاهای این مناطق رایج بوده و در حال حاضر تمام استان هرمزگان به این فرم و اسطوره‌ها مرتبط با آن از موسیقی علاقه‌مند هستند. البته موسیقی طرب در اواخر دهه هفتاد، توسط خواننده‌ها و نوازنده‌های پاپ بندرعباسی با ادوات موسیقی مدرن اجرا شده‌ است و می‌توان ریشۀ موسیقی پاپ این منطقه را نیز همان موسیقی طرب دانست.

موسیقی هرمزگان با سایر نقاط خلیج‌فارس و حتی مناطق شرق آفریقا، ارتباطات و اشتراکات تنگاتنگ و فرهنگی تاریخی داشته است. در موسیقی نیز همین اتفاق افتاده است و هر دو سمت از یکدیگر الگو گرفته‌اند و این اشتراکات فرهنگی از زیبایی‌های موسیقی طرب است که خود باعث ارتباط فرهنگ‌ها شده.


هومن مالوک در مورد پروژۀ «مبل سبز»

ایده از جایی شروع شد که مبل سبزی رو توی استودیو آوردیم، اونجا بود که ایدۀ رویش و سبزی و رشد به ذهنم رسید و گفتم باید روی این مبل استعدادهای شهرم رو معرفی کنم. فصل اول رو اختصاص دادیم به استعدادهایی که دغدغه‌مند موسیقی نبودن، در واقع می‌خواستیم نشون بدیم توی این دیار استعدادهایی رو داریم که اصلاً موسیقی اولویت اولشون هم نیست. با موفقیت تونستیم کنسرت فصل اول رو برگزار کنیم. و توی فصل دوم خیلی تخصصی‌تر به موضوع موسیقی (طرب) پرداختیم  موسیقی طرب در واقع موسیقی محافل و بزم‌ها و عروسی‌هاست و هر کدوم از خواننده‌هایی رو که دعوت کردیم پیشکسوت این سبک هستند و به نوعی برای خودشون دارای سبک هستند و کلی حرف در موردشون هست باید زد که کمتر پرداخته شده به این موضوع از جمله مرشد میر‌رستمی، علی عرب، ناصر زرجام، هادی آیین‌طلب، علیرضا نیکوکام، عبدی محب و در این ده قسمتی که موفق به ضبط شش اثر شدیم برای فصل دوم قصد داریم رویکرد موسیقی دهه‌های قبل رو برای مردم به نمایش بذاریم. این رویداد با هدف ثبت و ضبط صدا و تصویر از  موزیسین‌های این مرز و بوم تشکیل شده و پایان این فصل قرارست که دو آلبوم از کنسرت فصل یک و اجرای زنده فصل دوم در پلتفرم‌های  جهانی منتشر کنیم.

  • موسیقی ها:
  • داد ازنم… از قطعات آلبوم اول علی عرب | بازخوانی و گردآورنده مبل سبز
  • عبدالرحمان محب (عبدی)، ترانه‌سرا و آهنگساز که همکاری‌های مختلف موسیقی از جمله با گروه مامبولیوا و خواننده‌های دهه‌های گذشته داشته.
  • مرشد میررستمی و از اثر ماندگارش به نام «خیره» که سال 1373 با ترنۀ جلال اسلامی منتشر شد.
  • علیرضا نکونام خواننده و ترانه‌سرای دهه شصت و هفتاد با ملودی‌هایی ساختۀ ناصر عبداللهی.