فیلم مچ پوینت | راسکلنیکف در قرن 21
امتیاز بازی (Match Point) محصول سال 2005 یکی از جالب توجهترین آثار وودی آلن است. کارگردان آمریکایی که علاقۀ زیادی به ارجاع به دوستداشتنیهایش دارد اینجا پا را فراتر از یک ارجاع ساده گذاشته است.
مچ پوینت داستان برخورد یک مربی تنیس جوان برآمده از سطح پایین اقتصادی را با طبقۀ مرفهِ بریتانیا روایت میکند، مربی جوانی که کم کم به درون خانوادۀ ثروتمند راه پیدا میکند و خیلی سریع خود را از گذشته جدا شده میبیند.
ارتباط سکانس آغازین و پایانبندی داستان فیلم دلیل نامگذاری فیلم را برای ما به زیباترین شکل ممکن روشن میکند ولی دقیقاً مثل ارجاعات پرتعداد آلن به داستایفسکی خط اصلی روایت داستان منظور نهایی نویسنده نیست.
در جنایت و مکافات همان اول کتاب متوجه قاتل بودن راسکلنیکف میشویم؛ خیلی هم دستگیر شدن یا نشدن شخص اول داستان برای ما و خود داستایفسکی مهم نیست. درگیریهای ذهنی و اخلاق برخاسته از ناخوداگاه راسکلنیکف است که داستان را جلو میبرد؛ تب مغزی شخصیت کتاب و سردرگمی ذهنی شخصیت اصلی فیلم.
همانطور که در فیلم وودی آلن نگاه شخصیت اصلی در نمای کلوز پایانی همهچیز را به ما یادآوری میکند، داستایفسکی همۀ رنج و عذاب راسکلنیکف را برای ما شرح میدهد. تک تک لحظات را با شخصیت اصلی داستان و مشکلات ذهنی و جسمیاش که به خاطر این بار اخلاقی برایش پیش آمده همراهی میکنیم.
اما شاید در مدیوم سینما لازم نباشد تک تک اتفاقات را شرح دهید و ارجاعات، اتفاقات روایی و چند نما بتوانند این استنتاج را در ذهن مخاطب بکارند. مچ پوینت آلن تعادل را حفظ کرده است نه از آن طرف بام افتاده است که صرفا زیبایی بصری بیمحتوا باشد و نه یک کتاب در فرم غیر سینمایی.