علیرضا بروجردی | همنوازی سیتار و طبلا

سامان
سامان

علیرضا بروجردی در دهه پنجاه برای ادامه تحصیل به هند عزیمت کرد و در همان مقطع ساز «سیتار» را به‌مدت هفت سال نزد موسیقی‌دانان بزرگی مثل «عثمان‌خان» آموخت. بعد از بازگشت استاد بروجردی به ایران در سال 1368 اولین آثارش به‌صورت تکنوازی منتشر شد و مورد توجه قرار گرفت.
موسیقی کلاسیک هند مجموعه‌ای رنگارنگ از حالات و احساس‌های بشری‌ست که با الهام از عواطف انسانی و طبیعت، زمینه‌ به وجود آمدن نوعی آگاهی‌ را ایجاد می‌کند.
بدیهه‌سرایی هم از ضروریات ساختاری موسیقی کلاسیک هند است و براساس خلاقیت و تصورات هنرمند شکل می‌گیرد. در این اجرا استاد بروجردی با استفاده از «راگا»ها که مقام‌هایی از موسیقی هند هستند به نغمه‌سرایی با ساز «طبلا» می‌پردازد.
«تالا»ها و یا ریتم‌ها نیز عامل مهمی در این نوع از موسیقی به حساب می‌آیند و دوایری ریتمیک را خلق می‌کنند.

ساز سیتار

سیتار یکی از مشهورترین سازهای موسیقی کلاسیک در هندوستان طی قرن اخیر به شمار می‌رود. هنرمندان و نوازندگان بزرگی نظیر «پاندیت راوی شانکار» و استاد «ولایت خان» سیتار را در کنسرت‌های بین‌المللی به جهانیان شناسانده‌اند. سیتار سازی است زهی و کششی و ظاهرا ترکیبی است از دو ساز باستانی بنام‌های «تنبور» و «بین». بدنه آن از چوب ساج بوده و کاسه آن که منعکس‌کننده اصلی صداست که از کدو ساخته می‌شود. «رتنا رحمت‌خان» از اساتید بزرگ موسیقی قرن 19 تغییرات کلی در شکل این ساز به منظور طنین بیشتر صدا و نیز ضخیم بودن سیم‌های آن ایجاد کرده است. از جمله اضافه نمودن سیم‌های ریتمی و نیز سیم‌های همخوان که به منظور تقویت آوای نت‌ها به کار برده می‌شود. در قرن نوزدهم اندازه‌های سیتار کوچکتر و به دنبال آن نواختنش سریع‌تر شد. سیتار دارای 7 سیم اصلی و معمولا 13 سیم هم‌خوان است.

در ادامه بخوانید