شهر و آیین مذهبی – بوشهر

شهر و آیین مذهبی – ویدئو ساخته علی یار راستی

سنج و دمام زنى آيين مذهبي مرسوم در جنوب ايران است كه حین نواختن سنج و دمام حال فرد شنونده تغییر می کند و احساس می کند می تواند به تنهایی با هر نوع جور و ستمی مبارزه کند. ساز بوق که شاخ نوعی گوزن آفریقایی است غالباً در مراسم آیینی و موسیقی محلی بوشهر مورد استفاده قرار می گیرد و نوازنده آن قادر است دو تا سه نُت موسیقی را تولید کند. معمولاً ساز بوق در شروع آیین سنج و دمام زنی استفاده می شود و با صدای رسایش حکم اعلانی را دارد برای شروع مراسم. در یک گروه سنج و دمام سه نوع دمام وجود دارد. دمام اول اِشکون است که متناسب با نامش وظیفه شکستن ریتم و اجرای ضد ضرب را بر عهده دارد و از نظر ابعاد کوچکتر است و در ساخت و کیفیت صدای تولیدی آن دقت بیشتری به عمل می آید. بداهه نوازی های گروه به عهده نوازنده دمام اِشکون می باشد. سایر دمام هایی که در اطراف اشکون قرار میگیرند غمبر نامیده می شوند که دو دمام غمبر اصلی که از نظر ابعاد بزرگتر هستند و ریتم های پیچیده تری را اجرا می کنند در کنار اشکون روبه روی یکدیگر و بعد از آنها سایر دمام های غمبر قرار می گیرند. ساز سنج هم به طور کلی دو نوع شیوه نواختن دارد که حالت اول تماس مستقیم دو قرص بر یکدیگر است و دوم ساییده شدن دو قرص بر روی یکدیگر. بعضی از نوازندگان هنگام نوازندگی سنج اصطلاحاً ریز می گیرند و وظیفه آنها خرد کردن ریتم می باشد.
در ویدئوی حاضر اعضای گروه موسیقی لیان به همراه تعدادی دیگر از هنرمندان بوشهری همچون احسان عبدی پور کارگردان سینما، در تهران مراسم سنج و دمام زنی بوشهری را برگزار کرده اند و علی یار راستی ویدئویی از این اجرا تهیه کرده است.