آلیس کالترین، ندای موسیقیِ آگاه

ایمان
ایمان
Alice Coltrane آلیس کالترین جان کالترین

آلیس کالترین (+) در دیترویت به دنیا آمده، پدرش او را به سمت موسیقی ترغیب کرد. در ابتدا به یادگیری موسیقی کلاسیک مشغول شد و سپس جَز را از باد پاول (از پیشروان بیباپ، چارلی پارکرِ پیانو – گفته می‌شود آهنگسازی‌ها و نوازندگی‌های او دایرۀ هارمونی‌های جَز را گسترش داده است.) در پاریس یاد گرفت. او همچنین از معدود چنگ‌نواز‌های جَزِ دهۀ ۶۰ به حساب می‌آید.

ازدواج اول آلیس کالترین به دلیل اعتیاد شوهرش به هروئین به طلاق ختم شد. او از روی اجبار به همراه دخترش به دیترویت بازگشت و به عنوان پیانیستِ جَز کار خود را ادامه داد. در سال‌‌های ۱۹۶۲ – ۱۹۶۳ بود که با جان کالترین آشنا شد و دو سال بعد با هم ازدواج کردند. علاقۀ مشترک او و جان به روحانیت و عرفان در موسیقی تاثیر‌های شگرفی بر پیشرفت موسیقیایی‌شان گذاشت. هر دوی آنها نیز به موسیقی کلاسیکِ هند مانند مانیفستی زنده از موسیقیِ آگاه نگاه می‌کردند.

علاقۀ آلیس به جهان‌بینیِ هندوئیسم باعث شد که سفرهای متعددی به هندوستان برود. من‌بابِ یکی از این سفرها و پس از مرگ جان کالترین او آلبوم A Journey In Satchidananda  که نوعی سفرنامۀ روحانی در سبک جَز است را خلق کرد. ترکِ Shiva – Loka از این آلبوم به معنی قلمروی شیوا (از سه خدای اصلیِ اساطیر هند – نابودگر – پایان دهندۀ چرخۀ زمان و شروع کنندۀ خلقت تازه – آنکه نیست) استعاره‌ای است از ارجاعی ملودیک و ریتمیکال بین ملودی اصلی این ترک و پروگرشن قطعۀ Equinox از جان کالترین. در اساطیر هند، شیوا شخصیتی است که به رهایی و اشراق کامل می‌رسد و سپس ۱۱۲ متد را برای رسیدن به روشن‌بینی به هفت شاگردش یاد می‌دهد. اما شیوا حقیقتِ اشراق‌ را به پارواتی، همسرش تنها با لمس نقطه‌هایی از بدن او (که در یوگای Kundalini مرسوم است) و یکی شدن جسم‌هایشان با هم و با حقیقتِ بدون آغاز و بدون پایان، مستقیما نشان می‌دهد. با توجه به اشاره‌‌های آلیس در این آلبوم به جان کالترین، می‌‌شود گمان برد که شیوا برای آلیس کسی جز جان نبوده و منظور از قلمرو، دنیای موسیقیاییِ الهام‌بخشِ او بوده است. فردی که دیدگاه آلیس را در مورد جَز و آنچه از جَز ممکن بود متحول کرد و هیچگاه در پیشروی و رشد شخصی و روحانی‌اش متوقف نشد.

آلیس به نوعی ادامه دهندۀ تقدّس‌گرایی و روحانیتِ موسیقی جان کالترین است و به نوعی دیگر مبلّغ روحِ آگاهی که خودش مستقیماً از حضور و موسیقی چشیده بود‌. تجربه‌هایی با طعم آگاهیِ همگانی (Universal Consciousnes)  که در هندوئیسم به نام سامادی شناخته می‌شوند. از دیگر آلبوم‌های موفق او، می‌توان World Galaxy را نام برد که دوستی و هم‌زبانی‌ایست میان جَز و موسیقی کلاسیک در راستای رساندن پیامی از عشق متعالی به زبانی نو. فضاسازی‌ها و ترکیب‌های صدایی این آلبوم به شکل چشم‌گیری زنده و عمیق به گِرد کهکشان‌های خیالی و یادبود‌های عشق می‌گردند. ترکِ Galaxy In Turiya از این آلبوم بیانی مسحورکننده و پر شور در توصیفِ کهکشانی فرضی در Turiya  (حالتی از آگاهی که در بیداری، خواب، و خوابِ عمیقِ بدون رویا مشترک است) را دارد.

ویدیویی که می‌بینید اجرای فی‌البداهه‌ی آلیس کالترین با ساز چنگ در مستندی به یادبود همسرش جان کالترین می‌باشد.

در ادامه بخوانید